جینسینگ : 

یکی از گیاهان نیروزا و مقوی که شهرت زیادی در جهان دارد "جینسینگ" می باشد که بهتر است آن را "گیاه جوانی" یا "نوش دارو" بنامیم.

در کتاب های سنتی و به عربی ریشه گیاه را "جنسه" و "جنسا" می نامند. به فرانسوی و انگلیسی Ginseng و  Asiatic ginsengو chinese ginseng گفته می شود.

ترکیبات شیمیایی

این گیاه دارای گلوکوزیدهای استروئیدی به نام پاناکیلون، یک ساپونین به نام پاناکسوزید یا پاناکسین، مواد صابونی، یک اسانس روغنی فرار به نام پاناسین و یک هورمون و ویتامین B وویتامین D، ترکیبات استیلنی، استرول ها و سرانجام یک گلوکوزید به نام جینسینگ می باشد. علاوه بر این جینسنگ سرشار از ویتامین‌های A ، B6 و فلز روی ست.

خواص و کاربرد

جین سینگ گیاهی نیرو بخش بوده و در حفظ سلامتی بدن و هماهنگی فعالیت های حیاتی آن نقش به سزایی دارد. لازم به ذکر است که خواص این گیاه در ریشه آن وجود دارد.

سایر خواص جینسینگ عبارتند از:

* افزایش توان ذهنی

* افزایش قدرت جسمانی

* بهبود فعالیت حافظه

* افزایش شادابی و نشاط

* افزایش قدرت تحمل و پایداری

* از بین بردن استرس

* مقابله با پیری و عوارض آن

* تقویت سیستم ایمنی بدن

* تنظیم سوخت و ساز (متابولیسم) بدن

* جلوگیری از سردرد

* بهبود بی خوابی و بد خوابی

* كاهش عوارض یائسگی

* برطرف ساختن یا بهبود مشكلات جنسی

* رفع خستگی، ضعف و بی حالی

* افزایش قدرت سیستم قلبی و عروقی

* تنظیم فشار خون (كاهش دهنده فشار خون در صورت بالا بودن آن و افزایش دهنده فشار خون در صورت پایین بودن آن )

* تنظیم سطح قند خون بدن

* مقابله با افسردگی

* تقویت ‌کننده قوای عمومی بدن و به ‌ویژه تقویت ‌کننده توانایی جنسی مردان

* کاهش میزان و شدت سرماخوردگی در فصل زمستان

خواص فوق به دلیل وجود تركیباتی خاص به نام جینسینوساید( ginsenoside ) در ریشه این گیاه است. هر چه ریشه این گیاه پیرتر شود، تجمع جینسینوسایدها نیز افزایش می یابد. لذا می توان گفت با افزایش تدریجی سن گیاه خواص درمانی و دارویی ریشه آن نیز افزایش می یابد.

ریشه جینسینگ می تواند بیشتر از صدها سال زندگی كند. ولی به تدریج تغییراتی در ساختار آن حاصل می گردد.

شواهد به دست آمده حاكی از آن است كه این گیاه برای از بین بردن آثار ناشی از خستگی و ضعفِ قوای ذهنی و جسمی موثر است و برای درمان بیمارانی كه از دردهای سینه (بیماری های ریوی) شكایت دارند نیز پیشنهاد می شود. همچنین این گیاه قادر به از بین بردن تومورها و افزایش طول مدت زندگی افراد است.

مطلب مهم این است كه علی رغم داشتن خواص درمانی، این گیاه عمدتاً نقش حفاظتی و پیشگیری كننده دارد و كمتر به عنوان درمان قطعی و سریع بیماری ها موثر است.

تهیه چای جینسینگ 

برای تهیه چای جینسینگ، مقداری آب را بجوشانید و ترجیحا این کار را در ظروف غیر فلزی مانند قوری لعابی یا چینی یا پیرکس انجام دهید. مقداری از ریشه خشک شده ی جینسینگ (حدود 1 تا 3 گرم ) را به آب جوش اضافه کنید. سپس شعله را کم کنید و اجازه دهید تا مدت 20 تا 30 دقیقه بجوشد. در صورت تمایل می توانید بیشتر از این مدت نیز آن را بجوشانید، تا جایی که آب به نصف مقدار اولیه اش برسد.

حال صبر کنید تا چای کمی سرد شود و دمای آن به دمای اتاق برسد(این توصیه ای است که در طب سنتی چین به آن اشاره شده و پیشنهاد شده است که چای به صورت ولرم نوشیده شود).

بهتر است که روزانه، 1 یا 2 فنجان از این چای بنوشید.

ریشه گیاه جینسینگ را می توان به صورت قطعه قطعه استفاده کرد. توجه کنید که ریشه ها در هنگام تهیه چای آن و نیز تا پایان مرحله خنک شدن، باید در داخل قوری بمانند.

دم کردن ریشه کمک می کند تا نرم و قابل استفاده شود. علاوه بر این می توان با قرار دادن تعدادی از ریشه ها در ماکروویو، آنها را نرم و قابل برش کرد.

دقت کنید که ریشه ها هنگام گرم کردن، نسوزند. می توانید آن ها را به تنهایی یا همراه عسل میل کنید.

مصرف 1 تا 2 گرم پودر جینسینگ خالص و مرغوب در روز توصیه شده است. یا این که می توانید قطعه ای از ریشه آن را به اندازه یک سکه، روزانه مورد استفاده قرار دهید.

عوارض جانبی

اگرچه جینسینگ عموما بی خطر است، اما عوارض جانبی هم دارد. سردرد، بی قراری، مشکلات خواب، بی نظمی در ضربان قلب، تحریک پذیری، تنگی نفس، اسهال، استفراغ و خون دماغ از عوارض جانبی آن است.

مراقب باشید

همان طور که در بالا ذکر شد، این گیاه نقش درمانی ندارد، پس وقتی افراد به برخی بیماری ها مبتلا هستند، مخصوصا اگر دارو می خورند، باید از مصرف مقدار زیاد یا طولانی مدت جینسینگ پرهیز کنند، مانند:

* مبتلایان به فشار خون بالا

* بیماران قلبی

* مبتلایان به اندومتریوز

* افراد مبتلا به شیزوفرنی

* افراد مبتلا به دیابت (باید مراقب افت قند خون باشند)

* افراد مبتلا به بی خوابی

* زنان باردار و شیرده (جینسینگ شبیه هورمون استروژن عمل می کند)

* کسانی که آسپیرین، وارفارین و داروهای کاهش دهنده فشار خون مصرف می کنند، نباید جینسینگ مصرف کنند.

* همچنین باید از مصرف سایر مواد محرک مانند چای، قهوه و نوشابه های کولادار همراه با جینسینگ خودداری کنید. 

تمبرهندی :

تمبر هندي كه از Tamaria Hindi مشتق شده و به معناي ميوه هندي مي باشد . تمبر هندي درختي است بلند كه منشا آن از هند و آفريقاي شمالي بوده است ولي امروزه در بيشتر مناطق گرمسير دنيا پرورش مي يابد .
برگهاي آن متناوب و مركب شامل 10 تا 20 جفت برگچه فشرده و نزديك بهم است . گلهاي آن به رنگ زرد مايل به قرمز و به شكل خوشه در انتهاي ساقه ظاهر مي شود .
ميوه آن شبيه باقلا به شكل غلاف و نيام و با كمي خميدگي است . اين غلاف به طول 10 سانتيمتر مي باشد كه در آن بين 3 تا 10 دانه قرار درد .
براي تهيه تمبر هندي ها ميوه ها را شكافته و قسمت گوشتدار آنها را با هسته بيرون آورده و خشك مي كنند .
خشك كردن تمبر هندي طرق مختلفي درد و در هر منطقه فرق مي كند . مثلا در جزاير آنتيل قسمت گوشتدار آنرا در ظرف بزرگي كه داراي شربت غليظي در حال جوش است وارد مي كنند تا شربت در منافذ ميوه نفوذ كرده و آنرا حل كند .
تركيبات شيميايي:قسمت گوشتدار ميوه داراي كمي قند و پكتين و همچنين اسيد سيتريك ، اسيد ماليك ، تارتارات و اسيد پتاسيم مي باشد . در پوست درخت تمبر هندي مقدري تانن وجود دارد . سرشاخه هاي جوان و سبز اين درخت داراي مقدر زيادي ويتامين هاي گروه B مي باشد.
خواص داروئي:
تمبر هندي از نظر طب قديم ايران سرد و خشك است .
1)خوردن تمب هندي باعث پائين آمدن تب مي شود .
2) به هضم غذا كمك مي كند .
3)تمبر هندي خنك كننده بدن است .
4)براي رفع تشنگي مفيد است .
5)دل بهم خوردگي و تهوع را برطرف مي كند .
6)پوست تمبر هندي قابض ور فع كننده اسهال است .
7)بهترين طريقه استفاده از تمبر هندي اين است كه اين ماده را درآب خيس كنيد و سپس آنرا صاف كرده و با نبات بخوريد .
8)دم كرده تمبر هندي نيز اثر ملين درد . براي تهيه دم كرده يك قاشق غذا خوري تمبر هندي را با نيم ليتر آب جوش مخلوط كرده و به مدت يك ساعت بگذاريد بماند سپس اين دم كرده را در طول روز مصرف كنيد .
9)تمبر هندي را بپزيد و ضماد از آن درست كنيد . اين ضماد را روي ورم و قسمتهاي دردناك بدن بگذاريد .

مضرات :
تمبر هندي براي ريه و طحال خوب نيست و در اشخاصي كه ريه و طحال ضعيف دارند ممكن است توليد اشكال كند . اينگونه اشخاص بهتر است كه تمبر هندي را با كتيرا و يا خشخاش بخورند .

پونه :

پونه از خانواده نعناع است وبرای هضم غذا مفید می باشد جویدن نعناع و پونه برای بر طرف کردن سکسکه مفید است و ضد تشنج  و آرام کننده اعصاب است به درمان اسهال و بیماری های روده ای کمک می کند همچنین حاوی مقدار زیادی ویتامین A, B است.

خواص درمانی : پونه کوهی از بهترین گیاهان تقویت کننده بشمار می رود مصرف پونه کوهی کار روده ها را منظم می کند درد معده و بی اشتهایی را تسکین می دهد و برای ناراحتی های کبدی بسیار موثر است دم کرده پونه برای اسهال اسهال خونی و اسهال های باسیلی و همچنین ناراحتی های عصبی اختلالات گوارشی مفید و موثر است دم کرده پونه تقویت کننده خوبی است اگر گاهی پس از صورف غذا در معده احساس سنگینی نمودید و یا غذا را ترش کردید و یا به کلی ناراحت شدید می توانید از این دم کرده استفاده کنید.

کاکوتی:      

گیاه کاکوتی مقوى معده و ضد عفونى کننده مجارى تنفسى است.

گیاه دارویی کاکوتی مقوی معده است

گیاه کاکوتی از خانواده نعنا است که براى خوش طعم کردن ماست و دوغ به کار برده می‌شود.

 گیاه کاکوتی مقوى معده، ضد عفونى کننده مجارى تنفسى است و خواص نعنارا داراست. گرم و خشک، ضد باکتری، خلط آور، ضد سرما خوردگی و ضد عفونی کننده روده است.

اثرات گیاه کاکوتی شبیه اویشن است. آویشن بیشتر برای درمان بیماری‌های تنفسی به کار برده می‌شود ولی کاکوتی اغلب در درمان اختلالات گوارشی نظیراسهال و دل پیچه نیز کار برد دارد.

آویشن :

آویشن با نام علمی Thymos یکی از گیاهان دو لپه است. اسم این گیاه از لغت یونانی Thymos گرفته شده که به معنای جرات و قدرت است و می‌تواند نمادی برای اثر دارویی و شفابخشی این گیاه باشد. این گیاه از خانواده نعنائیان ( Lamiaceae ) و منشاء پیدایش آن مناطق دریای مدیترانه است. این گیاه از گیاهان چند ساله بوده و تا ارتفاع ۴۰ سانتیمتر رشد می‌کند و بر روی شاخه‌های کوچک و چوبی‌اش ، برگهای نوک تیز به رنگ سبز تیره می‌رویند.

  از برگهای بسیار خوش عطر آن اغلب به عنوان ادویه یا دارو استفاده می‌شود. از گلهای سفید متمایل به صورتی رنگ آن در تابستان بوی شامه نوازی به مشام می‌رسد. گونه‌های بی‌شمار و متفاوتی از انواع این گیاه وجود دارد. عصاره این گیاه عطر تندی دارد و نوع تازه آن از عطر بیشتری برخوردار است.

آویشن کوهی :

  آویشن کوهی یکی از گیاهان زیبا و معطر است که در اکثر مناطق معتدله رویش دارد. نمونه اهلی این گیاه آویشن شیرازی است که به صورت کشت داده شده مورد بهره برداری قرار می‌گیرد و در شیراز کشت می‌شود. از نظر شکل ظاهری و طعم این دو نوع آویشن باهم فرق دارند. البته خواص درمانی آویشن کوهی بسیار بیشتر از آویشن شیرازی است.

خواص دارویی :

  این گیاه بوی بسیار مطبوع و مزه تندی دارد و به خاطر خاصیتش در شدت دادن به جریان خون ، به هر عضوی که مالیده شود خون به آن طرف سرازیر می‌شود. برای ریزش مو ، جوشانده این گیاه استفاده می‌شود تا جریان خون را در آن قسمت بیشتر کرده و پیاز مو تغذیه شود. این گیاه داروی بسیار خوبی برای دستگاه تنفسی و بیماریهایی از قبیل زکام ، برونشیت ، آسم ، گریپ است. همچنین این گیاه داروی خوبی برای معده می‌باشد و ناراحتیهای معده را از نظر هضم ، نفخ بطور کلی برطرف می‌کند.

آویشن باغی :

خصوصیات گیاه شناسی :

  آویشن باغی گیاهی خشبو ، چند ساله و متعلق به خانواده نعناع (Lamiaceae) می‌باشد. منشأ این گیاه نواحی مدیترانه گزارش شده است. ارتفاع این گیاه متفاوت و بین ۲۰ تا۵۰ سانتی‌متر است. برگها کوچک ، متقابل و کم و بیش نیزه‌ای شکل بوده و پوشیده از کرکهای خاکستری رنگ است. گلها کوچک ، سفید ، ارغوانی یا صورتی است که در قسمت فوقانی ساقه‌هایی که از بغل برگها خارج می‌شوند روی چرخه‌هایی به صورت مجتمع پدیدار می‌شوند. میوه دراین گیاه فندقه به رنگ قهوه‌ای تیره بوده و طول آن یک میلی‌متر است. داخل میوه‌ ۴ دانه به رنگ قهوه‌ای تیره وجود دارد. وزن هزار دانه ۰٫۲۵ تا ۰٫۲۸ گرم است.

مواد موثر :

  پیکر رویشی آویشن باغی حاوی مواد موثر واز نوع اسانس می‌باشد. اسانس این گیاه زرد رنگ بوده و مقدار آن بین ۱ تا ۲ درصد متغیر است. مهمترین اجزاء تشکیل دهنده اسانس را تیمول ، کارواکرول و پاراسیمول تشکیل می‌دهد. پیکر رویشی همچنین حاوی تانن ، فلاونوئید ، ساپونین و نیز مواد تلخ می‌باشد.

اثر درمانی :

  مواد موثر آویشن باغی خلط آور بوده و برای معالجه سرفه مورد استفاده قرار می‌گیرد. از تنتور و عصاره‌های الکلی پیکر رویشی این گیاه برای معالجه سرفه ، گلودرد ، برونشیت و آسم استفاده فراوان می‌شود.

سایر کاربردها :

  مواد موثر آویشن باغی درصنایع غذایی به مقادیر فراوان کاربرد دارد. از تیمول و کارواکرول آن به عنوان نگهدارنده مواد غذایی در صنایع غذایی استفاده می‌شود. اسانس آویشن باغی همچنین خاصیت شدید ضد باکتریایی و ضد قارچی دارد. از مواد مؤثره این گیاه در صنایع آرایشی و بهداشتی و در تهیه کرم‌ها ، عطرها ، لوسیونها ، دهانشویه‌ها و پماد استفاده می‌شود. از اسانس این گیاه به عنوان آروماتراپی (درمان با مواد معطر) استفاده شده و درخمیر دندان نیز به عنوان یک ماده ضد باکتری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

فرآورده‌ها :

  از این گیاه داروهایی به شکل شربت ، قرص مکیدنی ، بخور ، قرص ، اسانس و همچنین ترکیبات آروماتراپی تهیه می‌شود. از عصاره‌های آبی ، آبی – الکلی و پروپیلن گلایکولی آویشن باغی نیز در تهیه شامپو ،‌کرم، پماد و دیگر فرآورده‌های استفاده فراوان می‌شود.

استفاده در آشپزی :

  در حال حاضر ، بسیاری از غذاهای کشورهای جنوب اروپا بدون آویشن معنی و مفهوم خود را از دست می‌دهند. این گیاه تقریبا در ترکیبات ادویه‌ای ، نقش اساسی دارد و در آشپزی غذاهای سنگین از آن استفاده فراوانی می‌شود. آویشن علاوه بر بهبود طعم غذا ، باعث سرعت بخشیدن به عمل هضم نیز می‌شود. مصرف آن ، مخصوصا در وعده‌های غذایی سنگین توصیه می‌شود.

از لحاظ طعم ، این گیاه با ریحان ، نوعی آلو ، جوز هندی ، اکلیل کوهی و مریم گلی شباهت دارد. از آویشن در این غذاها استفاده می‌شود: سرخ کردنیها ( مخصوصا گوشت بزغاله) ، ماهی ، پرنده ، سس اسپاگتی ، سس گوجه فرنگی ، سوپ سبزیجات ، سالاد ، غذاهای قارچ‌دار ، گوشت چرخ کرده در حجم زیاد ، خورشتها و غذاهای سیب زمینی‌دار. این گیاه باید دور از نور و رطوبت و در شیشه‌های ضخیم و سربسته یا قوطیهای فلزی نگهداری شود